Oazy miejskiej przestrzeni

Szczuczyn

        Na obszarach miejskich, poza architekturą budowlaną, pięknem uzupełniającym jest drzewostan. Zaliczamy do niego parki (oazy skupionej zieleni), szlachetne drzewa wzdłuż ulic miasta, zieleń przydomowego ogródka, a nawet dzikie krzaczki maskujące mniej atrakcyjne miejsca w składnikach miejskiego zbiorowiska.
    Drzewa, upiększające nie tylko szczuczyński krajobraz, należą do nasadzeń długowiecznych. Jednak obowiązkiem człowieka jest stałe ich pielęgnowanie, uzupełnianie i przeciwdziałanie niekorzystnym działaniom, których nieświadomym zamiarem może być niszczenie zielonych zasobów. Powierzchnie środowiska miejskiego powinny być na tyle zadrzewione, na ile jest to możliwe i na tyle zadbane, na ile wysoko utrzymuje się kultura społeczności lokalnej. Opieszałe decyzje w kierunku nowych nasadzeń, albo niechętna reakcja na widoczną patologię, mają wielokierunkowe, negatywne oddziaływanie. Patrząc perspektywicznie zauważymy, że naprawa błędów, po zaistnieniu dzisiejszych faktów degradacyjnych w przyrodzie, w ocenie późniejszej będzie trudna, kosztowna, a nieraz wręcz niemożliwa.

    Każde, nawet pojedyncze drzewko nadaje cechy unikalnego charakteru miastu, którego przykładem jest nam zielony Białystok. Drzewa tworzą nie tylko barwną przestrzeń, korzystną pod względem wizualnym, ale przede wszystkim działają klimatycznie, tłumią hałas i oczyszczają powietrze. Ich naturalna uroda, dominuje w kompozycji ładu przestrzennego, akcentuje walory architektury, tworzy przytulne warunki prywatności dla odczuwania komfortu. Chodząc po szczuczyńskim parku, wśród przyrody wtajemniczonej w historię miasta, powinniśmy być świadomi, że ona, uśmiecha się do nas dzięki temu, że poprzednicy dużo wcześniej myśleli o nas. Potem, przez pokolenia, czekaliśmy na wykształtowanie pięknych okazów. Tylko niektóre z nich miały warunki dorosnąć do rangi „Pomników przyrody”. [Miejski park, klon (1 z 4) posadzony 18.11.1918 r.]
   Znaczenie drzew w służbie człowieka i ich wysoka wartość, po części jest dobrze rozumiana przez społeczeństwo Szczuczyna, Grajewa i innych miast. Tylko w niektórych przypadkach, ze względu na odważne niszczenie drzew, znieczulicę powinno hamować sądownictwo. Wcześniej jednak, może społeczna świadomość wartości drzew w złotówkach, mogłaby przyczynić się do postrzegania ich jako żywej tkanki. Wycena drzew miejskich może mieć znaczenie dydaktyczne, a przez to wpływać na społeczną świadomość, szczególnie młodzieży. Musimy stanowczo więcej wiedzieć o drzewach, ich wpływowi na ośrodki zurbanizowane, w kontekście zdrowia człowieka i ochrony zielonego środowiska dla własnego dobra.

    Codzienność, przedstawia nam zupełnie inną rzeczywistość. Można ją sobie przybliżyć, przechodząc ulicami Szczuczyna, gdzie na drzewach napotkamy nawet przybite szczeble drabinki. Choć każde miasto ma problemy odmienne, to jednak pod względem chęci wymiany informacji, zakładanej z góry, że ktoś inny jej potrzebuje, mają dążenia wspólne. Tę wspólnotę przedstawiają plakaty i ogłoszenia mające absorbować przechodnia. Przybijane do drzew najczęściej gwoździami, pinezkami lub taśmą przylepną, czynią spustoszenie i brzydotę. Czy przyczyną tego zjawiska jest: brak sumienia, samowola, społeczne przyzwolenie, brak odpowiedzialności, a może brak mediów do ogłoszeń formalnych? W pewnym stopniu tak, ale przede wszystkim NIE! Nakręcaną spiralę zachowań tworzą podstawowe ludzkie potrzeby, wynikające z obowiązku utrzymania się przy życiu, kiedy praca jest dobrem zanikającym. Wokół nas kręci się odwieczny biznes, który jest motorem życia. Dla niego, lawina ogłoszeń musi być podkładana tuż przed oczy klienta, tam gdzie drepcze on utartymi ścieżkami. Nie jest to normalne, ale wymuszone zachowanie ogłaszających, którzy znaleźli się w mieście nie przystosowanym do stosowania podręcznej informacji. Dlatego, wbija się tysiące elementów mocujących w sędziwe drzewa, upiększające nasze miasta. Dlatego, zużywa się metry taśmy do przytwierdzenia ogłoszeń na każdym słupie. Ale te kosztowne i nerwowe czynności dyktuje brak w miastach potrzebnej ilości tablic ogłoszeniowych. Tablic, na które bez strachu, bez ataków, bez animozji przechodnia, przykleić każdemu można to, co w ogłoszeniu oferuje innym. Uznajmy fakt, że żyjemy nie tylko dla przyrody, albo jako przydatne „sztuki” dla płacenia podatków, ale przede wszystkim dla siebie, w sensie utrzymania się przy tym życiu jak najdłużej. Do tego potrzebny jest biznes, dzięki któremu możemy oczekiwać: „Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj (…)”. Nie jutro!. Ponadto, im więcej informacji, tym więcej społecznej świadomości, która sprzyja naszemu trwaniu. Przy czym skupisko ludzkie określane jako miasto - to siedziba służąca życiu i rozwojowi cywilizowanego człowieka!
      W przypadku Szczuczyna, dla pozbycia się problemu, sugeruję postawienie około 8 (jest 1 słup ogłoszeniowy) cementowych, otwartych, płaskich i estetycznych tablic informacyjnych w miejscach najbardziej ruchliwych, a jednocześnie w miejscach, w których kształt tablicy ani ludzie przy niej zatrzymujący się, nikomu nie przeszkodzą. Inaczej, miasto zawsze będzie dżunglą bezprawia - patrz link: Dżungla bezprawia?

 
À propos, gdyby tak każdy z nas, gdziekolwiek posadził jedno drzewo, w myśl 18 - letniej akcji Radia Białystok: „Zielonym do góry (…)”? Byłby to dar dla przyszłych pokoleń, z przesłaniem, aby żyli łatwiej i przyjemniej.

                Tekst i foto: Stanisław Orłowski