EDD’2010 w Niedźwiadnej

   
Niedźwiadna w Europejskich Dniach Dziedzictwa ‘2010

   „Od pomysłu do przemysłu” - pod takim hasłem w dniach 17 -18 września obchodzone były po raz pierwszy Europejskie Dni Dziedzictwa w Niedźwiadnej. Uroczystości te zbiegły się z zakończeniem prac konserwatorskich barokowego kościoła. Przy szerokiej współpracy, głównymi organizatorami uroczystości była kadra pedagogiczna Szkoły Podstawowej z jej dyr. Ewą Grunwald i Parafia Rzymskokatolicka w Niedźwiadnej z niezastąpionym proboszczem ks. Jarosławem Stefaniakiem.
   Po raz osiemnasty EDD obchodzone w Polsce, stanowią w Europie największy cel społeczno edukacyjny, są bowiem przeglądem zabytków kultury naszego Starego Kontynentu. Idea święta zabytków narodziła się 03.10.1985 r. podczas trwającej II Konferencji Rady Europy w Granadzie, w Hiszpanii. Podczas tej konferencji minister kultury Francji poddał myśl, żeby wzorem jego kraju, który od 1984 r. prowadzi Dni Otwartych Zabytków, rozpowszechnić tę działalność na całą Europę.
Europejskie Dni Dziedzictwa cieszą się w Polsce poparciem instytucji kultury i władz samorządowych. Również osoby prywatne, z roku na rok, zwiększają swoje zainteresowanie tymi obchodami, poprzez angażowanie się w aktywne uczestnictwo.
   Wieś Niedźwiadna położona na Ziemi Wiskiej na północnym Mazowszu, posiada 50 domów i ok. 200 mieszkańców. Szkoła Podstawowa zatrudnia 7 nauczycieli potrzebnych do edukacji 50 uczniów. Szkolne korytarze i sale lekcyjne przemawiają estetyką, dużą ilością pomocy naukowych i dyplomów. Oko gościa cieszy pomysłowość i pedanteria wykonanych dekoracji szkolnych, których twórcą jest Pani Stanisława Piwko.

Niedźwiadna, dzień pierwszy
    Promowanie regionalnego dziedzictwa kulturowego, przez przypominanie współczesnym pokoleniom dorobku minionych dziejów, stanowił główny cel obchodu tych dni. Tego rodzaju przedmioty zgromadzono w holu szkolnym.
   Eksponaty budziły podziw osób obecnych. Interesowano się zabytkami techniki, obiektami przemysłowymi, rzemiosłem, wynalazczością i polską myślą techniczną. Rysunki dzieci przypominały o ginących zawodach, technologiach i tradycjach. Równocześnie mogły inspirować współczesnych do myślenia i działania.
 Zebranych w holu szkolnym uczniów i gości ze szkół sąsiadujących, serdecznym słowem powitał proboszcz parafii Niedźwiadna ks. mgr J. Stefaniak. Zachęcił uczniów do wzięcia udziału w finale konkursu, którego I etap przeprowadzony był w czerwcu 2010. W konkursowych ławach zasiadło 9 finalistów, którzy pod nadzorem komisji wyrazili na piśmie swoją wiedzę z zakresu Historii Sztuki.
Jury po naradzie, jednogłośnie przyznało miejsca:
- I Cezary Karwowski kl. VI b – S.P. w Szczuczynie,
- II  Milena Kurzątkowska – S.P. w Niedźwiadnej,
- III Kinga Werner kl. VI a – S.P. w Szczuczynie,
- III egz. Michał Wołyniec kl. VI c – S.P. w Szczuczynie.
Wyróżnienia otrzymało pięć osób:
Weronika Cymkowska, Dawid Makuszewski, Emil Ostaszewski, Sylwia Gryczan i Angelika Wszeborowska.
    Finalistka konkursu Kinga Werner po wyjściu z Sali powiedziała:” Pytania były średnio trudne. Co będzie, to będzie! Jestem szczęśliwa, że mogłam uczestniczyć nadesłanych tym konkursie”.
    Wśród nadesłanych 103 pracach do Konkursu Plastycznego, komisja przydzieliła miejsca:
- I Patryk Przyborowski - S.P. nr 2 w Grajewie i egz. Wiktoria Milewska - S.P. w Niedźwiadnej.
- II Justyna Januszewska i egz. Sylwia Gryczan - S.P. w Niedźwiadnej.
- III Angelika Wszeborowska - S.P. w Niedźwiadnej i egz. Renata Kalinowska, Weronika Milewska- S.P. Surały.
Na wyróżnienie zasłużyli: E. Bagińska, J. Bagińska, P. Borawski, A. Chmielewska, D. Chmielewski, M. Kurzątkowska, S. Kuczyńska, D. Matuszewski, W. Milewska, E. Pawłowska, P. Przyborowska, A Święczkowski, M. Wesołowska, M. Wileński i K. Wróblewski.

   Nagrody rzeczowe i dyplomy uznania dla uczestników konkursu zostały wręczone na terenie kościoła. Fundatorami nagród byli: Parafia Rzymskokatolicka w Niedźwiadnej - ks. Jarosław Stefaniak, Starosta Grajewski - Jarosław Augustowski, Burmistrz Szczuczyna -Waldemar Szczesny i Prezes B.S. w Szczuczynie M Rainko.
W czasie trwania konkursu pozostali uczniowie i goście uczestniczyli w oglądaniu wyeksponowanych prac plastycznych.
   Dość dużym zainteresowaniem cieszył się pokaz metod prac konserwatorskich, wykonywany przez Panią Monikę Gorek i Panią Annę Kujawską. Słowo wstępne wygłosił konserwator dzieł sztuki i archeolog Przemysław Gorek, wykonawca prac konserwatorskich kościoła w Niedźwiadnej.

GALERIA ZDJĘĆ I

Niedźwiadna, dzień drugi
   Drugi dzień EDD rozpoczął się dziękczynną Mszą Świętą, celebrowaną przez ks. J.Stefaniaka. W słowie łączącym powiedział: „ Podział na przynależność do rzeczy i ducha, nie powinien nas dzielić. Dzień dzisiejszy dla świątyni naszej jest historycznym, ze względu na powstanie jej z ruin. Nie mogłoby jednak do tego dojść, gdyby nie postawa znanych dobroczyńców, za którą im bardzo dziękuję.”
    Następnie, korzystając ze współczesnych środków audiowizualnych dr hab. Robert Kunkiel, omawiając architekturę gotycką naszego rejonu, w prelekcji wypowiedział m. in. znamienne słowa: „Był las, puszcza, dziki świat i nagle w tym chaosie pojawia się świątynia, krzyż. Świat staje się zrozumiały.”
Razem z tymi elementami życia kształtował się człowiek, który dziś zabiega o przetrwanie śladów naszego trwania, jakimi są wszelkie budowle sakralne.
   W interesujący sposób omówił Pan Marcin Kozarzewski rewitalizację sakralnych wnętrz, a Pan Przemysław Gorek oparł swoją wiedzę na pracach wykonanych przy konserwacji kościoła. 
    Kiedy do kościoła wchodzili członkowie Filharmonii Kameralnej im. W. Lutosławskiego w Łomży, publiczność powitała ich burzliwymi oklaskami. Jej dyrygent, dyrektor naczelny i artystyczny Jan Miłosz Zarzycki zaprezentował orkiestrę bardzo wdzięcznym uśmiechem. Teraz, można było zacząć zapominać o wszelkich kłopotach dnia codziennego. Muzyka unosiła słuchacza do anielskich ogrodów, przenosiła nastroje nad refleksjami w krainę marzeń, do alegorii chwały. Nic dziwnego, bowiem artyści aktualnie uczestniczą w festiwalu muzycznym „Sacrum et musica” im. Jana Pawła II. Zespół, który przez 33 lata działalności po raz pierwszy muzykował w Niedźwiadnej, zapowiadał Pan Piotr Kowalczyk z Łodzi. Niby jednopostaciowy, a tak sprawnie występował za dwóch. W jego wykonaniu zarówno konferansjerka jak i partie śpiewu zawartego między tenorem a basem, brzmiały jak saksofon barytonowy. W pieśni religijnej „Ocierasz moje łzy”, głos śpiewaka i słowa autora wprowadzały w zachwyt i zdumienie.
Wielką, a nawet miłą nadzieją dla narodu polskiego, okazała się wirtuozeria młodego solisty skrzypcowego, urodzonego w Katowicach, Mateusza Kasprzaka- Łabudzińskiego, który jest jeszcze studentem. Mieszka w Wiedniu i tam wśród najlepszych muzyków doprowadza do perfekcji swój talent muzyczny. Wszyscy muzycy zachwycali swoim wdziękiem, szacunkiem do innych, a ponad wszystko, czystością brzmienia dźwięku. W podziękowaniu, były owacje z burzliwymi oklaskami na stojąco.

GALERIA ZDJĘĆ II

W czasie dwudniowej uroczystości ks. J. Stefaniak podziękował przedstawicielom instytucji i osobom prywatnym, wspomagających Jego działalność, słowami: „Nic by nie mogło powstać, gdyby nie darczyńcy.” Ludzie dobrego serca, wspomagający i nie raz podtrzymujący na duchu w chwilach niemocy to:
1. Piotr Klim- poseł (PO)
2. Kazimierz Gwiazdowski- poseł (PIS)
3. Krzysztof Tołwiński – poseł (PIS)
4. Wojciech Dzierzgowski – wicewojewoda (PSL)
5. Jacek Piorunek- wicemarszałek (PO)
6. Mieczysław Bagiński – Przewodniczący Sejmiku (PSL)
7. Jarosław Augustowski- Starosta Grajewski,
8. Waldemar Szczesny- Burmistrz Szczuczyna
9. Krzysztof Zalewski- Zast. Podlaskiego Oddziału Regionalnego AR i MR
10. Andrzej Jabłoński- Zastępca Komendanta PSP w Grajewie,
11. Artur Kuczyński- dyr. Zespołu Szkół Rolniczych w Niećkowie,
12. Przedstawiciele Rady Powiatu,
 13. I inni.

   Na zakończenie EDD w Niedźwiadnej, jako niespodzianka, wystąpił zespół taneczny „Kłosek” z  Z.S. Rolniczych Niećkowie.
   W przerwach pomiędzy programami przewidziany był również poczęstunek, podczas którego nie zabrakło panelowych, wyczerpujących dyskusji.

   Remont kościoła trwał nieustannie przez 10 lat.
- Całkowity koszt inwestycji wyniósł 2.016.313, 02 zł.
- Wkład ze środków parafii (własny) wyniósł 504. 078, 26 zł.
- Dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 1. 512. 234, 76 zł.
    Prace konserwacyjne prowadziło konsorcjum warszawskich firm- Pracownia Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki – Gorek S.A. oraz firma Renova sp. z o.o.

   Wszystko to, z czym spotkała się publiczność podczas dziękczynnych dni w Niedźwiadnej, było fragmentem, drobnym epizodem z 10 lat trwania śmiałej realizacji, wśród potężnej machiny przepisów i przeciwności. To było wielkie dokonanie przez parafian, na których czele Bóg postawił nieugiętego przewodnika do sukcesu. Zwykle po takich zobowiązaniach występują niezadowolenia. Tu jest inaczej. W środowisku zaistniała solidarność, zaufanie i nadzieja. Na pytanie, że ks. Jarosław może stąd odejść wierni odpowiadają: ”To niemożliwe, nigdy”. Ale dla takich ludzi należy się awans! „(…) byłaby to nasza przegrana.” Rzeczywiście świątynia odrodziła się jak mityczny feniks, a usta parafian przemawiają szacunkiem i miłością.
   Łatwo zauważyć, że ks. J. Stefaniak jest tytanem pracy, obowiązkowości, sumienności i humanitaryzmu. Jego dbałością jest prowadzenie ludu Bożego do wieczności, nie zapominając o tym, że na tej drodze nie jest tylko sielankowe życie, ale ziemska pracowitość i dążenie, przez wyrzeczenie, do celu.

    W czasie trwającego remontu, ks. Jarosław zebrał materiał archiwalny, bieżący i umieścił go w książce pt: „ Niedźwiadna”, aby szesnastowieczny pomnik wiary chrześcijańskiej ocalić od zapomnienia. Ten dokument przenosi po części spuściznę obiektu sakralnego w Niedźwiadnej w następne wieki. Jako kompendium wiedzy wszystkim zainteresowanym tę pozycję polecam.

              Tekst i foto: Stanisław Orłowski