Abolicja podatkowa

Podatnicy, którzy w latach 2002-2007 uzyskiwali przychody za granicą i nie wykazali ich w Polsce w zeznaniach rocznych, a także Ci, którzy takie przychody wykazali i zapłacili podatek doczekali się ustawy abolicyjnej, dzięki której w ich kieszeniach pozostanie więcej pieniędzy zarobionych za granicą

6 sierpnia 2008 r. weszła w życie ustawa z dnia 25 lipca 2008 r. o szczególnych rozwiązaniach dla podatników uzyskujących niektóre przychody poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.
Skorzystać z jej dobrodziejstw mogą podatnicy, którzy przynajmniej w jednym roku podatkowym, w okresie od 2002 r. do 2007 r., uzyskiwali przychody poza terytorium Polski i byli zobowiązani rozliczyć się z tych dochodów w Polsce.

Dochody objęte abolicją
Ustawa abolicyjna dotyczy następujących rodzajów dochodów (przychodów):
 -    ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy (art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych),
 -    z działalności wykonywanej osobiście (art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych),
 -    z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) opodatkowane zgodnie ze skalą podatkową, 19% podatkiem liniowym, zgodnie ustawą o zryczałtowanym podatku dochodowym.
  -   z praw majątkowych w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, z wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, oświatowej i publicystycznej, z wyjątkiem dochodów (przychodów) uzyskanych z tytułu  korzystania z tych praw lub rozporządzania nimi.

UWAGA! Nie podlegają ustawie abolicyjnej np. odsetki, przychody z najmu, emerytury i renty.

Kto może skorzystać z abolicji?
Zgodnie z postanowieniami ustawy abolicyjnej stosuje się ją do podatników, którzy uzyskiwali wymienione przychody i do których miał zastosowanie art. 27 ust. 9 albo 9a ustawy o podatku dochodowym, tj. rozliczali się z tych dochodów zgodnie z metodą zaliczenia proporcjonalnego. Metodę zaliczenia proporcjonalnego przewidują umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarte m.in. z: Australią, Austrią (od 01.01.2006r.) Belgią (od 01.01.2005r.) Danią, Egiptem, Finlandią, Holandią (od 01.01.2004r.), Islandią, Rosją, Stanami Zjednoczonymi, Szwecją (od 01.01.2006r.) Wielką Brytanią do (31.12.2006r.). Metodę proporcjonalnego odliczenia stosuje się także do dochodów uzyskiwanych w krajach z którymi Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Czego dotyczy abolicja?
Podatnicy spełniający powyższe warunki mogą wystąpić z  wnioskiem o umorzenie zaległości podatkowej w podatku dochodowym od osób fizycznych (powstałej na skutek niewykazania zagranicznych dochodów w rocznym zeznaniu podatkowym) lub o zwrot zapłaconego w Polsce podatku (w przypadku opodatkowania dochodów zagranicznych w Polsce).

Na jakich formularzach?
Umorzenie zaległości oraz zwrot następuje na wniosek podatnika sporządzony według ustalonego wzoru, który będzie oznaczony jako PIT-AZ. Do wniosku podatnik jest obowiązany dołączyć oświadczenie AZ-O potwierdzające wysokość uzyskanych przychodów z pracy oraz zapłaconego za granicą podatku (jeżeli był do tego obowiązany). Oświadczenie to składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. W przypadku gdy podatnik nie złożył zeznania podatkowego przed dniem wystąpienia z wnioskiem o umorzenie zaległości z tytułu dochodów zagranicznych (PIT-AZ), dołącza je do tego wniosku.
   
Do kogo składać wnioski?
Wniosek składa się do naczelnika urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika w dniu składania wniosku (w przypadku wspólnego wniosku małżonków mających różne miejsca zamieszkania do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania przynajmniej jednego z małżonków) lub według ostatniego miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej (w przypadku gdy podatnik już nie mieszka w Polsce).

Nie przegap terminu
Wniosek dotyczący roku 2002 należy złożyć w nieprzekraczalnym terminie dwóch miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, tj. do 06.10.2008r. W przypadku lat 2003–2007 wniosek należy złożyć w terminie 6 miesięcy od wejścia w życie ustawy, tj do 06.02.2009r. Podatnicy ubiegający się o umorzenie lub zwrot są obowiązani do przechowywania dokumentów potwierdzających uzyskanie przychodów i zapłatę podatku za granicą do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego za rok podatkowy, którego dotyczy wniosek.

Wysokość umorzenia lub zwrotu
Organy podatkowe będą umarzać zaległość lub dokonywać zwrotu podatku w wysokości różnicy między podatkiem obliczonym zgodnie z metodą zaliczenia proporcjonalnego a podatkiem należnym obliczonym zgodnie z korzystniejszą dla podatników metodą wyłączenia z progresją.

Z umorzenia zaległości podatkowej oraz ze zwrotu podatku nie skorzystają podatnicy, którzy uzyskali za granicą przychody z tzw. rajów podatkowych (np. Jersey, wyspa Man, Liechtenstein).


Radosław Hancewicz
Rzecznik prasowy
Izby Skarbowej w Białymstoku